سکوهای دارای مجوز چه فرایندی را برای اخذ طی نموده اند؟
برای راهاندازی سکوی تأمین مالی جمعی در ایران، اولین شرط و مهمترین مرحله، دریافت مجوز فعالیت از فرابورس ایران است. بدون این مجوز، هیچ پلتفرمی اجازه جذب سرمایه و انتشار فراخوان رسمی را ندارد و فعالیت آن غیرقانونی محسوب میشود.
این مجوز فقط به اشخاص حقوقی داده میشود و متقاضی باید مدارک لازم را ارائه کرده و مراحل مشخصی را طی کند تا نشان دهد توانایی مدیریت صحیح تأمین مالی و حفاظت از منافع سرمایهگذاران را دارد. در ادامه توضیح میدهیم که چه شرایطی برای اخذ این مجوز لازم است و فرآیند دریافت آن چگونه انجام میشود.
شرایط متقاضیان برای اخذ مجوز سکوی تأمین مالی جمعی
برای اخذ مجوز تأمین مالی جمعی، متقاضی باید شخص حقوقی باشد و صلاحیتهای لازم را مطابق مقررات سازمان بورس و فرابورس احراز کند. مهمترین این شرایط بهصورت رسمی عبارتند از:
- شخص حقوقی ثبتشده با موضوع فعالیت مجاز در اساسنامه در حوزه بازار سرمایه
- احراز صلاحیت مدیرعامل و اعضای هیئتمدیره از نظر حرفهای و عدم وجود محکومیت یا محدودیت انضباطی مرتبط
- سلامت مالی شرکت شامل نبود گزارش حسابرسی مردود یا عدم اظهارنظر طی دو سال مالی اخیر
- برخورداری از سرمایه کافی مطابق ضوابط و عدم وجود بدهی یا مشکلات مؤثر مالی
- داشتن ساختار نظارتی و واحد کنترل داخلی برای پایش عملیات تأمین مالی جمعی
- تفکیک کامل وجوه حاصل از تأمین مالی جمعی از سایر حسابها و فعالیتهای شرکت
- رعایت الزامات مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم و کنترل وجوه سرمایهگذاران
- ارائه تأییدیه و تشکیل زیرساخت فنی قابل اتصال به سامانههای فرابورس (API)
همچنین پیش از ارائه خدمات به متقاضیان طرح، نهاد مالی باید فرآیندهای ارزیابی و کنترل ریسک را مطابق دستورالعملها اثبات و مستندسازی کند.

مراحل دریافت مجوز تأمین مالی جمعی
فرآیند صدور مجوز تأمین مالی جمعی از فرابورس ایران شامل چند مرحله اصلی است که طی آن صلاحیت شخص حقوقی متقاضی از نظر رعایت الزامات قانونی و امکان اجرای صحیح فرآیند جذب سرمایه ارزیابی میشود.
مراحل اصلی دریافت مجوز بهصورت زیر است:
- ثبت درخواست رسمی و ارائه مستندات مورد نیاز به فرابورس
- ارزیابی کلی صلاحیت شخص حقوقی و تأیید آن توسط کارگروه ارزیابی
- بررسی و تأیید زیرساختهای سامانه سکو
- صدور موافقت اصولی در صورت تأیید توانمندیهای لازم
- تکمیل تعهدات و الزامات تعیینشده از سوی نهاد ناظر
- دریافت مجوز نهایی فعالیت و آغاز عملیات مطابق مقررات
پس از صدور مجوز نیز سکو باید فرآیندهای خود را بهطور مستمر در چارچوب دستورالعملهای نظارتی فرابورس اجرا کرده و گزارشدهی منظم داشته باشد.

بیشتر بخوانید: تامین مالی جمعی چیست؟
مدارک مورد نیاز برای دریافت مجوز تأمین مالی جمعی
برای صدور مجوز سکوی تأمین مالی جمعی، شخص حقوقی متقاضی باید مجموعهای از مدارک شرکتی، مالی، فنی و حقوقی را به فرابورس ارائه کند تا توانمندی و صلاحیت آن مورد ارزیابی قرار گیرد. مهمترین مدارک مورد نیاز شامل موارد زیر است:
۱. مدارک هویتی و شرکتی
- اساسنامه و آگهیهای رسمی ثبت شرکت
- مشخصات صاحبان امضای مجاز
- نشانی و اطلاعات تماس رسمی شرکت
۲. مدارک مالی و حسابرسی
- صورتهای مالی حسابرسیشده
- گزارش عملکرد مالی دورههای اخیر
- مستندات مرتبط با سلامت مالی شرکت
۳. مستندات فنی و اجرایی سکو
- ارائه زیرساخت نرمافزاری قابل اتصال به سامانههای نظارتی فرابورس (API)
- رویههای پایش عملیات، مدیریت وجوه و نظارت بر عملکرد سکو
۴. مدارک مبارزه با پولشویی و کنترل ریسک
- سازوکارهای کنترل وجوه و حسابهای واریزی و پرداختی
- برنامه اجرایی شناسایی مشتری و گزارشدهی موارد مشکوک
۵. مستندات فرآیند ارزیابی طرحها
- رویههای اعتبارسنجی متقاضی و پروژهها
- روشهای نظارت بر پیشرفت طرحها و انتخاب ناظران فنی/مالی
تکمیل مدارک تنها مرحله اول است؛
پس از بررسی مدارک و توانمندیها، موافقت اصولی صادر شده و پلتفرم باید باقی الزامات عملیاتی را نیز پیادهسازی کند تا مجوز نهایی فعالیت دریافت شود.

بیشتر بخوانید: انواع روشهای تامین مالی کسب وکارها
وثیقههای مورد نیاز برای تأمین مالی جمعی
فعالیت سکوی تأمین مالی جمعی مستقیماً با وجوه سرمایهگذاران در ارتباط است؛ بنابراین برای صدور مجوز، لازم است تضامین و تعهدات مشخصی از سوی شخص حقوقی متقاضی دریافت شود تا در صورت عدم انجام تعهدات یا بروز تأخیر در اجرای طرحها، امکان جبران خسارت سرمایهگذاران وجود داشته باشد.
اهم تضامین مورد تأکید دستورالعملهای تامین مالی جمعی و نکات نظارتی عبارتاند از:
- تضمین حسن انجام تعهدات سکو در قبال طرحها و سرمایهگذاران
- تعیین شرایط روشن برای وصول تضمین در صورت قصور یا تأخیر در اجرای تعهدات
- پیشبینی جریمههای مالی برای عدم رعایت مقررات یا تأخیر در فرآیندهای اجرایی
- ارائه وثایق مورد پذیرش نهاد ناظر برای پوشش ریسکهای احتمالی
- رعایت الزامات مبارزه با پولشویی، کنترل وجوه و گزارشدهی موارد مشکوک
همچنین نهاد مالی موظف است بهطور مستمر فعالیتهای عامل (سکو) را پایش و گزارشدهی کند تا اطمینان حاصل شود اجرای پروژههای تامین مالی جمعی و نگهداری وجوه، مطابق مقررات و در راستای حفظ منافع سرمایهگذاران انجام میشود.
نظارت و نقش سازمان بورس در فرآیند صدور مجوز
فعالیت سکوهای تأمین مالی جمعی از زمان درخواست مجوز تا اجرای طرحها تحت نظارت سازمان بورس و فرابورس ایران انجام میشود تا امنیت سرمایهگذاری و شفافیت عملکرد سکو تضمین شود.
مهمترین محورهای نظارت شامل موارد زیر است:
- بررسی صلاحیت شخص حقوقی و مدیران پیش از صدور مجوز
- کنترل فرآیند انتخاب و ارزیابی طرحها قبل از انتشار فراخوان
- نظارت بر جریان وجوه و عملیات مالی و ثبت و انتقال گواهیهای شراکت
- رعایت الزامات مبارزه با پولشویی و کنترل ریسک توسط سکو
- استعلام طرح تأمین مالی جمعی و وضعیت سرمایهگذاری توسط سرمایهگذاران برای افزایش شفافیت. همچنین میتوانید از طریق سایت فرابورس امکان استعلام سرمایهگذاری در طرح تامین مالی جمعی با کد رهگیری را خواهید داشت. برای استعلام کافیست وارد سایت فرابورس شوید.
- امکان اعمال محدودیت یا اقدامات انضباطی در صورت مشاهده تخلف یا عدم اجرای تعهدات
در نتیجه، این نظارت مداوم موجب میشود فعالیت سکوها در چارچوب قانون و با حفظ منافع سرمایهگذاران انجام شود.
سخن پایانی؛ دریافت مجوز تاسیس تامین مالی جمعی
ورود به حوزه تأمین مالی جمعی در ایران نیازمند دریافت مجوز رسمی از فرابورس است؛ مجوزی که نشان میدهد شخص حقوقی متقاضی از نظر ساختاری، مالی و عملیاتی امکان اجرای صحیح فرآیندهای جذب سرمایه را دارد. در نتیجه، شناخت دقیق الزامات و مراحل دریافت این مجوز، مهمترین گام برای راهاندازی یک سکوی قانونی و قابل اتکا محسوب میشود.